Diş taşı temizleme, diş yüzeyinde biriken ve sertleşmiş plak tabakasının (diş taşı olarak adlandırılan tartar) özel aletler yardımıyla uzaklaştırılması işlemidir. Ağız hijyeninin temel adımlarından biri olan bu uygulama, diş eti sağlığını korumak ve ilerleyen dönemde oluşabilecek daha ciddi diş problemlerinin önüne geçmek açısından büyük önem taşır. Diş taşı, diş fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlıklarımız yeterli olmadığı zaman tükürüğümüz ve yiyecek artıklarıyla birlikte sertleşerek dişlerde veya diş etinin altında birikmeye başlar. Bu birikim, zamanla diş etlerinde şişlik, kanama ve kötü koku gibi sorunlara neden olur.
Diş Taşı Oluşum Nedenleri
Diş taşı genellikle, diş plağının tam olarak temizlenememesi sonucu ortaya çıkar. Plak, dişler üzerinde oluşan bakteriyel bir tabakadır ve düzenli ve etkili diş temizliği yapılmadığında kireçleşerek diş taşına dönüşür. Ayrıca:
- Yetersiz Ağız Bakımı: Günde en az iki kez diş fırçalamamak veya diş ipi kullanmamak plak oluşumunu hızlandırır.
- Sigara ve Tütün Ürünleri: Sigara içmek, tükürük dengesini olumsuz etkileyerek diş taşı oluşumunu kolaylaştırır.
- Beslenme Alışkanlıkları: Asitli, şekerli ve işlenmiş gıdalarla beslenmek ağızdaki bakteri miktarını artırarak plak ve tartar birikimini destekler.
- Genetik Faktörler: Bazı bireyler diş taşı oluşumuna daha yatkın olabilir. Ailede diş taşı sorunu sıklıkla yaşanıyorsa, düzenli diş hekimi kontrolü daha da önemli hale gelir.
Diş Taşı Temizleme İşlemi Nasıl Yapılır?
Diş taşı temizliği profesyonel olarak diş hekimi veya diş hekimi asistanı tarafından gerçekleştirilir. İşlem sırasında genellikle şu adımlar izlenir:
- Muayene ve Röntgen: Öncelikle diş hekimi, ağız içini ve diş etlerini kapsamlı şekilde muayene eder. Gerekli görülürse röntgen çekilerek diş taşı birikiminin diş etinin altına yayılıp yayılmadığı kontrol edilir.
- Ultrasonik Cihaz veya El Aletleriyle Temizleme: Diş yüzeyindeki sertleşmiş plaklar ve diş taşları özel ultrasonik cihazlar ya da kazıyıcı (küret) aletler yardımıyla temizlenir. Ultrasonik cihazlar, titreşim ve su spreyinin kombinasyonu sayesinde tartarı etkili biçimde parçalar.
- Diş Yüzeyinin Pürüzsüzleştirilmesi (Polisaj): Diş taşı temizliğinin ardından dişler, özel fırça ve polisaj macunu kullanılarak parlatılır. Bu aşama, diş yüzeyindeki lekeleri gidermeye ve pürüzsüz bir yüzey oluşturmaya yardımcı olur.
- Flor Uygulaması (Opsiyonel): Diş minesini güçlendirmek ve çürük oluşumunu azaltmak amacıyla flor uygulaması da yapılabilir. Bu uygulama isteğe veya diş hekiminin önerisine bağlı olarak gerçekleştirilir.
Diş Taşı Temizlemenin Avantajları
- Diş Eti Sağlığını Korur: Diş taşı, diş etinin altına yayıldığında iltihaplanma, kanama, çekilme gibi problemlere yol açar. Temizleme işlemi, bu riskleri azaltır ve diş etlerini korur.
- Kötü Ağız Kokusunu Giderir: Tartar, bakteri birikimi için ideal bir ortam oluşturduğundan kötü kokuya sebep olabilir. Diş taşı temizliği, ağız kokusunun azalmasına yardımcı olur.
- Daha Parlak Bir Gülüş Sağlar: Temizlenen dişler üzerindeki lekeler büyük oranda giderildiği için daha beyaz ve sağlıklı bir görünüm elde edilir.
- Daha Az Diş Çürüğü Riski: Temizlenmemiş diş taşları, plak tabakasının kolayca tutunmasını sağlayarak çürük oluşumunu hızlandırır. Diş taşı temizleme, bu riski önemli ölçüde düşürür.
İşlem Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Düzenli ve Doğru Fırçalama: Günde en az iki kez, yumuşak kıllı bir diş fırçası ile dairesel hareketler yaparak dişlerin tüm yüzeylerini temizlemek önemlidir.
- Diş İpi veya Ara Yüz Fırçası Kullanımı: Fırçanın ulaşamadığı dar boşlukları temizlemek için mutlaka diş ipi veya ara yüz fırçası kullanılmalıdır.
- Ağız Gargarası: Antibakteriyel özellikli bir gargara tercih etmek, diş taşı oluşumunu yavaşlatmaya yardımcı olur.
- Düzenli Diş Hekimi Kontrolü: Yılda en az iki kez diş hekimi muayenesine giderek, dişlerdeki potansiyel sorunların erken teşhis ve tedavi edilmesi sağlanmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Diş taşı temizleme acı verir mi?
Genellikle hafif bir rahatsızlık hissedilse de işlem acı vermez. Hassas diş etlerine sahip kişilerde lokal anestezi kullanılabilir.Diş taşı temizleme ne sıklıkla yapılmalıdır?
Bireyin diş taşı oluşturma hızına bağlı olarak değişmekle birlikte, yılda bir veya iki kez düzenli olarak yapılması önerilir.Diş taşı temizleme dişlere zarar verir mi?
Profesyonel şekilde uygulandığında dişlere zarar vermez. Aksine, diş eti sağlığını koruyarak çürük ve enfeksiyon riskini azaltır.